Theo đó, mục tiêu của kiểm toán chuyên đề nhằm: Đánh giá công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành, việc phối hợp của các Bộ, cơ quan Trung ương trong việc xây dựng, ban hành các văn bản hướng dẫn hoặc trình chính phủ ban hành cơ chế tự chủ tại các Bệnh viện công lập; Đánh giá công tác tổ chức thực hiện cơ chế tự chủ của các các Bộ, cơ quan Trung ương, địa phương và các Bệnh viện công lập theo quy định giai đoạn 2016-2018; Đánh giá tính hiệu lực, hiệu quả trong việc thực hiện cơ chế tự chủ của các Bệnh viện công lập giai đoạn 2016-2018 với trọng tâm là đánh giá kết quả, mức độ tự chủ về thực hiện nhiệm vụ; tổ chức bộ máy, nhân sự; tự chủ về tài chính.
Thông qua kiểm toán phát hiện những bất cập để kiến nghị sửa đổi cơ chế, chính sách, đề xuất giải pháp khắc phục hạn chế trong quá trình quản lý, điều hành, tổ chức thực hiện cơ chế tự chủ tại các Bệnh viện công lập, nhằm thực hiện cơ chế tự chủ có hiệu quả; kiến nghị xem xét, xử lý trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến các hạn chế, sai sót, sai phạm trong việc thực hiện cơ chế tự chủ của các Bệnh viện công lập để kiến nghị xử lý theo quy định của pháp luật; cung cấp những thông tin, số liệu tin cậy cho Quốc hội, Chính phủ và thực hiện chức năng giám sát quá trình quản lý tài chính và tài chính công. Căn cứ mục tiêu chung các Đoàn kiểm toán để xác định mục tiêu cụ thể của cuộc kiểm toán khi thực hiện khảo sát, lập kế hoạch kiểm toán.
Với mục tiêu, nội dung và các rủi ro kiểm toán đã được đánh giá của chuyên đề kiểm toán có thể xác định các vấn đề trọng tâm của cuộc kiểm toán, cụ thể: Tự chủ trong thực hiện nhiệm vụ; tổ chức bộ máy, nhân sự; tự chủ về tài chính. Trong đó, có thể đánh giá tự chủ trong thực hiện nhiệm vụ thông qua việc thực hiện các chỉ tiêu kế hoạch như chỉ tiêu giường bệnh, số lần khám chữa bệnh, điều trị, số lượng phẫu thuật thủ thuật,...; việc tiếp cận các kỹ thuật mới và ứng dụng khoa học vào công tác khám chữa bệnh…; Đánh giá việc xây dựng phương án sắp xếp các đơn vị cấu thành trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; Việc xây dựng vị trí việc làm và cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp trình cấp có thẩm quyền phê duyệt; việc tuyển dụng, sử dụng người lao động theo quy định của pháp luật; giao quyền tự chủ cho các bệnh viện công lập của các cơ quan quản lý. Công tác xây dựng, trình duyệt phương án tự chủ của các bệnh viện công lập, mức độ tự chủ trước và sau khi áp dụng cơ chế giá dịch vụ; Đánh giá việc thực hiện cơ chế tự chủ còn bất cập, hạn chế, trong đó đánh giá triển khai cùng cơ chế tự chủ còn có sự bất cập giữa các Bệnh viện tuyển trung ương và tuyến tỉnh; Mức hỗ trợ NSNN theo lộ trình tính giá dịch vụ y tế...
Về phạm vi, giới hạn kiểm toán, Quyết định nêu rõ: Niên độ kiểm toán từ năm 2016 đến năm 2018; thu thập tổng hợp số liệu tại Bộ Tài chính, BHXH TW, tại BHXH các địa phương khi thực hiện kiểm toán tại Bệnh viện ở địa phương; kiểm toán tổng hợp tại Bộ Y tế, các Bộ, cơ quan Trung ương trong việc thực hiện các nhiệm vụ về tự chủ các Bệnh viện công lập; kiểm toán tại Sở Tài chính và Sở Y tế trong việc thực hiện các nhiệm vụ về tự chủ các các Bệnh viện công lập; kiểm toán công tác quản lý nhà nước đối với các Bệnh viện công lập của Bộ Y tế, các Bộ, ngành khác và UBND cấp tỉnh (thông qua kiểm toán tại Sở Y tế, Sở Tài chính) giai đoạn 2016-2018; công tác tổ chức thực hiện cơ chế tự chủ của các Bệnh viện công lập theo quy định tại Nghị định 85/2012/ NĐ-CP và Nghị định 16/2015/NĐ-CP sửa đổi, thay thế Nghị định số
43/2006/NĐ-CP; công tác xây dựng, trình duyệt, giao quyền tự chủ tại các Bệnh viện công lập.
Đối với các địa phương có Trung tâm Y tế huyện (bệnh viện tuyến huyện, bệnh viện đa khoa khu vực trước đây) theo Thông tư số 31/2016/TT-BYT ngày 25/10/2016 của Bộ Y tế, các KTNN khu vực có thể lựa chọn Trung tâm y tế để thực hiện kiểm toán nhằm đánh giá toàn diện về thực hiện cơ chế tự chủ đối với cấp tỉnh, cấp huyện theo các nội dung của Đề cương. Đối với tình hình kinh phí và quyết toán kinh phí: thực hiện kiểm toán chi tiết đối với các nguồn kinh phí sự nghiệp y tế (về khám chữa bệnh) và tổng các nguồn thu của đơn vị.
Đối với XDCB: Kiểm toán tổng hợp trình tự phê duyệt chủ trương đầu tư, dự án đầu tư, tiến độ bố trí nguồn vốn, đánh giá hiệu quả đầu tư; không kiểm toán chi tiết giá trị thanh quyết toán, giá trị hợp đồng của các công trình đầu tư XDCB thuộc nguồn vốn XDCB tập trung, nguồn thu để lại và các nguồn vốn khác của đơn vị thuộc kế hoạch đầu tư trung hạn. Chỉ kiểm toán chi tiết một số dự án; gói thầu mua sắm, sữa chữa có nguồn vốn từ nguồn thu để lại và các nguồn khác của đơn vị giai đoạn 2016-2018 và thời kỳ trước, sau có liên quan.
Quyết định cũng nêu rõ các đơn vị được kiểm toán như: Bộ y tế; Các Bộ, ngành được kiểm toán chuyên đề; Sở Y tế; Sở Tài chính ; Các Bệnh viện công lập thực hiện theo cơ chế tự chủ. Các đơn vị tổng hợp, thu thập tài liệu : Bộ Tài chính; Cơ quan BHXH Trung ương và Cơ quan BHXH các tỉnh, thành phố; Kho bạc Nhà nước TW, tỉnh, thành phố; các đơn vị khác có liên quan.....trong trường hợp cần thiết (thực hiện sau khi xin ý kiến phê duyệt của cấp có thẩm quyền).
Về giới hạn kiểm toán, tùy theo tình hình khảo sát thực tế, các Đoàn kiểm toán sẽ xác định giới hạn và trình Lãnh đạo Kiểm toán nhà nước phê duyệt tại các Kế hoạch kiểm toán; đối với các đơn vị đã có Kiểm toán nhà nước, Thanh tra Chính phủ thực hiện thì loại trừ không thực hiện kiểm toán đối với những nội dung mà KTNN và Thanh tra Chính phủ đã thực hiện (ghi nhận kết quả lấy theo báo cáo đã được phát hành công khai), chỉ thực hiện thêm các nội dung theo Đề cương, Kế hoạch kiểm toán khi các cơ quan trên chưa thực hiện.
Về nội dung kiểm toán tổng quát, kiểm toán việc thực hiện cơ chế tự chủ đối với các bệnh viện công lập của các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương (thông qua các Sở Y tế, Sở Tài chính); kiểm toán việc xây dựng, ban hành, quản lý cơ chế giá dịch vụ đối với các bệnh viện công lập; việc giao quyền tự chủ cho các bệnh viện công lập và việc xác định mức độ tự chủ của các bệnh viện công lập khi thực hiện có chế tự chủ; kiểm toán việc chấp hành quy định, chế độ, chính sách của Nhà nước về thực hiện cơ chế tự chủ tại các bệnh viện công lập được kiểm toán. Trong đó, cần Thu thập số liệu về công tác phân bổ, giao dự toán gắn với việc thực hiện cơ chế tự chủ đối với các đơn vị sự nghiệp y tế công lập tại Bộ Tài chính; Thu thập tài liệu, số liệu về thanh toán BHYT tại Cơ quan BHXH (Trung ương, tỉnh/thành phố); đánh giá về: Công tác quản lý điều hành của Bộ Y tế, các Bộ, cơ quan Trung ương, địa phương trong việc thực hiện cơ chế tự chủ; công tác quản lý giá đối với hoạt động khám chữa bệnh; đánh giá công tác lập, phân bổ và giao dự toán thu chi ngân sách, thu chi hoạt động dịch vụ của Bộ Y tế, các Bộ, cơ quan Trung ương và địa phương trong điều kiện áp dụng tự chủ tài chính, cơ chế giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh; việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về đầu tư xây dựng cơ bản; đấu thầu, mua sắm và quản lý sử dụng vật tư, trang thiết bị y tế; việc thực hiện chức năng quản lý Nhà nước về việc tự chủ hoạt động xã hội hóa, liên doanh, liên kết.
Cũng theo quyết định, nội dung chính của đề cương kiểm toán chi tiết tại các bệnh viện công lập là việc xây dựng và trình cấp thẩm quyền phê duyệt phương án tự chủ của đơn vị; kiểm toán: Việc tự chủ về các khoản thu, mức thu; kiểm toán việc tự chủ về sử dụng nguồn tài chính; hoạt động xã hội hóa, liên doanh, liên kết gắn với tự chủ tài chính; công tác quản lý, sử dụng cơ sở hạ tầng khám chữa bệnh, trụ sở làm việc của các bệnh viện công lập; công tác đầu tư xây dựng; công tác đấu thầu, mua sắm thuốc; công tác đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng trang thiết bị y tế phục vụ mục đích khám chữa bệnh theo mức độ tự chủ của đơn vị; đánh giá thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ và việc tự chủ về tổ chức bộ máy, nhân sự.
Đối tượng kiểm toán chuyên đề “Việc thực hiện cơ chế tự chủ đối với các Bệnh viện công lập giai đoạn 2016-2018” bao gồm tất cả các hoạt động liên quan đến việc thực hiện cơ chế tự chủ của các Bệnh viện công lập giai đoạn 2016-2018.
Để thực hiện tốt các cuộc kiểm toán, Tổng Kiểm toán nhà nước yêu cầu áp dụng phương pháp kiểm toán cơ bản và phương pháp kiểm toán tuân thủ. Trong quá trình tiến hành kiểm toán, các Đoàn, Tổ kiểm toán các Kiểm toán viên cần xem xét thực tế của từng đơn vị được kiểm toán để vận dụng các phương pháp kiểm toán phù hợp. Trường hợp thuê chuyên gia phải báo cáo và được sự chấp thuận của Lãnh đạo KTNN.
Tổng Kiểm toán nhà nước giao: Kiểm toán Nhà nước chuyên ngành III là đơn vị chủ trì cuộc kiểm toán chuyên đề, tổng hợp kết quả kiểm toán chuyên đề của toàn Ngành. Tổ chức 01 Đoàn độc lập, kiểm toán tổng hợp tại Bộ Y tế và kiểm toán chi tiết tại các Bệnh viện thuộc Bộ Y tế. Kết thúc kiểm toán, tổ chức lập, thẩm định, xét duyệt và phát hành Báo cáo kiểm toán theo quy định; KTNN các chuyên ngành chủ trì kiểm toán chuyên đề tại các Bộ, ngành có các bệnh viện công lập trực thuộc, thuộc phạm vi được Tổng Kiểm toán nhà nước phân công kiểm toán, có thể tổ chức lồng ghép trong các cuộc kiểm toán việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công của các bộ, cơ quan trung ương được kiểm toán. Trong đó tách riêng kết quả kiểm toán chuyên đề thành Phụ lục kèm theo Báo cáo kiểm toán. Kết thúc kiểm toán tổ chức lập, thẩm định, xét duyệt và phát hành Báo cáo kiểm toán cho cả cuộc kiểm toán theo quy định; Các KTNN khu vực chủ trì kiểm toán chuyên đề tại các địa phương có các bệnh viện công lập trực thuộc, thuộc phạm vi được Tổng Kiểm toán nhà nước phân công kiểm toán, có thể tổ chức lồng ghép trong các cuộc kiểm toán Báo cáo quyết toán NSĐP. Trong đó tách riêng kết quả kiểm toán chuyên đề thành Phụ lục kèm theo Báo cáo kiểm toán. Kết thúc kiểm toán tổ chức lập, thẩm định, xét duyệt và phát hành Báo cáo kiểm toán cho cả cuộc kiểm toán theo quy định đồng thời gửi KTNN chuyên ngành III để tổng hợp Báo cáo chuyên đề.
Thời gian thực hiện kiểm toán của KTNN chuyên ngành III từ tháng 6/2019 đến tháng 8/2019; Thời gian tổng hợp, lập Báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán toàn Ngành do KTNN chuyên ngành III thực hiện từ 01/11/2019 đến 31/12/2019 (không tổ chức thẩm định, xét duyệt).
Quyết định cũng nêu chi tiết các nội dung về mẫu biểu, hồ sơ kiểm toán và phụ lục hệ thống các văn bản quy định về cơ chế tự chủ đối với các bệnh viện công lập./.
Thanh Trang