Triển khai đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động kiểm toán(sav.gov.vn) – Tiếp tục thực hiện phương châm “an toàn, uy tín”, trong năm 2026, Kiểm toán nhà nước (KTNN) tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả hoạt động kiểm toán, thực hiện thắng lợi mục tiêu Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030. KTNN vừa ban hành Công văn số 867/KTNN-TH ngày 21/7/2025 hướng dẫn các đơn vị trực thuộc KTNN xây dựng KHKT năm 2026 và KHKT trung hạn 2026-2028. Công văn nêu: Năm 2026 là năm tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp; năm đầu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội giai đoạn 2026 - 2030 với nhiều chính sách, chế độ mới, nhất là việc thực hiện kiểm toán theo mô hình chính quyền địa phương 02 cấp. Đây cũng là năm đầu tiên triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ KTNN lần thứ VIII nhiệm kỳ 2025 - 2030. Từ thực tiễn trên, KTNN tiếp tục thực hiện phương châm“an toàn, uy tín” nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động kiểm toán, đặc biệt là chất lượng kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách nhà nước các cấp; tăng cường hiệu lực kết luận và kiến nghị kiểm toán; đổi mới nội dung, phương thức tổ chức kiểm toán phù hợp với mô hình hoạt động, tổ chức chính quyền mới; tạo bước đột phá trong ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động kiểm toán; tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong thực thi công vụ để nâng cao hiệu quả, hiệu lực hoạt động của KTNN và phát huy vai trò KTNN là công cụ hữu hiệu của Đảng, Nhà nước trong kiểm tra, giám sát việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công và phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Trong Công văn, Tổng Kiểm toán nhà nước yêu cầu các đơn vị triển khai xây dựng KHKT năm 2026 đảm bảo tính độc lập của KTNN theo quy định tại Điều 118 Hiến pháp năm 2013; tuân thủ Luật KTNN, Luật sửa đổi và bổ sung một số điều của Luật KTNN và các quy định của pháp luật. Đồng thời, đảm bảo định hướng Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2030, KHKT trung hạn 2025 - 2027; phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 02 cấp và nguồn lực của KTNN; cân đối chung giữa KHKT với kế hoạch công tác, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng của KTNN; dự phòng chủ động nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ được Lãnh đạo Đảng, Nhà nước giao theo quy định tại khoản 2 Điều 10 Luật KTNN. Thực hiện kiểm toán theo các nhiệm vụ được giao tại các luật, Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội; chủ động phục vụ các chuyên đề giám sát tối cao của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Tập trung kiểm toán những vấn đề nóng được dư luận xã hội, Quốc hội và cử tri quan tâm. Ngoài ra, việc xây dựng KHKT năm 2026 cần đảm bảo tập trung, dân chủ, trong đó kế hoạch do các đơn vị trong ngành đề xuất trên cơ sở các quan điểm, định hướng chung toàn ngành. Mặt khác, việc xây dựng kế hoạch cần đảm bảo tránh trùng lặp, chồng chéo với các cơ quan thanh tra, kiểm tra và trong ngành kiểm toán; hạn chế tối đa ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan, đơn vị và địa phương được kiểm toán. Với các mục tiêu như trên, KTNN sẽ tổ chức kiểm toán quyết toán 100% ngân sách bộ, cơ quan trung ương, địa phương; kiểm toán chuyên đề, hoạt động, môi trường, công nghệ thông tin đạt tỷ lệ tối thiểu 30% tổng số nhiệm vụ kiểm toán năm 2026. Nhiệm vụ, nội dung trọng tâm xây dựng KHKT năm 2026   Đối với lĩnh vực Kiểm toán ngân sách nhà nước, KTNN tập trung kiểm toán tại các cơ quan tài chính tổng hợp ở trung ương và cấp tỉnh để xác nhận tính đúng đắn, trung thực của báo cáo quyết toán ngân sách nhằm phục vụ cho Quốc hội phê chuẩn quyết toán NSNN và HĐND phê chuẩn quyết toán NSĐP; tập trung đánh giá việc thực hiện các cơ chế, chính sách quản lý tài chính, ngân sách và đầu tư trong cả giai đoạn 2020-2025; việc quản lý, sử dụng tài khoản tạm giữ trước và sau khi bàn giao của các đơn vị sau khi sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính. Đánh giá việc lập, thẩm định, phân bổ, chấp hành dự toán, quyết toán NSNN, đặc biệt các vấn đề nêu tại Nghị quyết số 223/2025/QH15 ngày 27/6/2025 của Quốc hội về bổ sung dự toán thu NSNN năm 2023 và phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2023. Đánh giá việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 74/2022/QH15 của Quốc hội về đẩy mạnh việc thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; việc thực hiện Chương trình tổng thể của Chính phủ về thực hành tiết kiệm chống lãng phí giai đoạn 2021-2025 theo Quyết định số 1845/QĐ-TTg ngày 02/11/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Trên cơ sở đánh giá rủi ro, xác định trọng yếu về quản lý, sử dụng tài chính ngân sách tại từng bộ, cơ quan trung ương, địa phương để xác định rõ dự kiến mục tiêu, nội dung kiểm toán chủ yếu làm cơ sở lựa chọn danh mục đầu mối kiểm toán chi tiết phù hợp, tránh dàn trải. Đối với lĩnh vực Kiểm toán dự án đầu tư xây dựng, xây dựng KHKT 2026 các cuộc kiểm toán về công tác xây dựng và quản lý vốn đầu tư đối với các dự án đầu tư quan trọng quốc gia, các dự án nhóm A trọng điểm; thực hiện kiểm toán chi tiết trong các cuộc kiểm toán ngân sách, kiểm toán báo cáo tài chính các tập đoàn, tổng công ty, các cuộc kiểm toán theo chuyên đề, chương trình mục tiêu quốc gia; tập trung lựa chọn các dự án để đánh giá: - Tình hình chấp hành quy định của pháp luật trong hoạt động đầu tư, xây dựng và công tác quy hoạch; tập trung đánh giá công tác lựa chọn nhà thầu, việc áp dụng định mức, đơn giá, tiến độ, chất lượng, giải ngân vốn đầu tư và hiệu quả dự án; trách nhiệm của các cấp, ngành, chủ đầu tư, nhà thầu… - Việc phân bổ vốn theo quy định của Luật Đầu tư công, phù hợp với phương án phân bổ kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn NSNN giai đoạn 2021-2025, việc điều hòa, phân bổ nguồn vốn đầu tư công của Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; Đánh giá việc thực hiện kế hoạch đầu tư công trung hạn gắn với kế hoạch tài chính quốc gia và vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025; việc lập kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030. - Hiệu quả sử dụng vốn đầu tư phát triển nguồn NSNN, trái phiếu Chính phủ, vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước, vốn từ nguồn thu để lại cho đầu tư, nguồn vốn thu được từ cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước. - Việc tuân thủ các quy định trong kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân vốn đầu tư, thu hồi vốn ứng trước; công tác tạm ứng và thu hồi tạm ứng, xác định số dư tạm ứng quá hạn chưa thu hồi; việc quản lý, theo dõi và xử lý nợ đọng XDCB. Đối với lĩnh vực Kiểm toán lĩnh vực doanh nghiệp và các tổ chức tài chính - ngân hàng, KTNN lựa chọn các đơn vị kiểm toán để xác nhận báo cáo tài chính, đồng thời đánh giá: - Cơ chế quản lý, giám sát; việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại các doanh nghiệp và tổ chức tài chính - ngân hàng. - Việc điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất, tỷ giá, cung ứng vốn, cấp hạn mức tín dụng cho các tổ chức tín dụng của Ngân hàng Nhà nước; việc giám sát hoạt động ngân hàng, chất lượng tín dụng của tổ chức tín dụng, việc xử lý, cơ cấu lại các ngân hàng thương mại yếu kém của Ngân hàng nhà nước… - Đối với các tổ chức tín dụng có vốn nhà nước: Vai trò trong việc huy động, cung ứng vốn cho nền kinh tế, việc quản lý, sử dụng, bảo toàn và phát triển vốn nhà nước; việc đảm bảo các chỉ số an toàn, đáp ứng khả năng an toàn của hệ thống. Đối với lĩnh vực Kiểm toán chuyên đề, kiểm toán hoạt động, kiểm toán môi trường, kiểm toán công nghệ thông tin, các đơn vị nghiên cứu đăng ký thực hiện các cuộc kiểm toán liên quan đến các chủ đề trong KHKT trung hạn 2025-2027, cụ thể: - Kiểm toán chuyên đề "Công tác kiểm tra thuế; miễn, giảm, giãn, hoàn thuế GTGT giai đoạn 2023 - 2025" (KTNN chuyên ngành II chủ trì): KTNN chuyên ngành II lựa chọn kiểm toán tại Cục Thuế; các KTNN khu vực thực hiện kiểm toán tại các Thuế tỉnh, thành phố theo địa bàn. - Kiểm toán "Việc quản lý, sử dụng kinh phí mua sắm thường xuyên và kinh phí đầu tư cho các cơ sở y tế công lập giai đoạn 2021-  2025 tại Bộ Y tế và các địa phương” (KTNN chuyên ngành III chủ trì): KTNN chuyên ngành III nghiên cứu kiểm toán công tác quản lý nhà nước thuộc Bộ Y tế và một số đơn vị thuộc Bộ Y tế; các KTNN chuyên ngành, khu vực nghiên cứu đăng ký nhiệm vụ kiểm toán tại các cơ sở y tế công lập thuộc các bộ, ngành, địa phương và các cơ quan quản lý nhà nước đối với các cơ sở y tế công lập thuộc phạm vi đơn vị phụ trách, theo dõi. - Kiểm toán “Việc quản lý, sử dụng kinh phí đối với chương trình, dự án sử dụng nguồn vốn ODA giai đoạn 2022-2025” (KTNN chuyên ngành II chủ trì): Các KTNN chuyên ngành lựa chọn kiểm toán các dự án sử dụng nguồn vốn ODA thuộc phạm vi các Bộ, ngành, cơ quan trung ương thuộc phạm vi quản lý; các KTNN khu vực nghiên cứu đề xuất lựa chọn một số địa phương để kiểm toán. - Đối với “Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030”: KTNN chuyên ngành V chủ trì tổng hợp kết quả kiểm toán, thực hiện kiểm toán tại các Bộ, cơ quan tổng hợp chương trình; các KTNN khu vực đề xuất các địa phương thuộc phạm vi kiểm toán. Ngoài các chủ đề kiểm toán trên, các đơn vị nghiên cứu lựa chọn các chủ đề kiểm toán năm 2026 gắn với chức năng quản lý nhà nước, lĩnh vực chuyên ngành của các bộ, cơ quan trung ương, các chương trình, đề án phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương, những vấn đề được quan tâm tại địa phương, phục vụ HĐND giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của địa phương phù hợp với phạm vi đối tượng kiểm toán, đơn vị kiểm toán theo phân công, những vấn đề được dư luận xã hội quan tâm (công tác bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu; đất đai, tài nguyên khoáng sản, tài nguyên nước…); gắn với việc thực hiện KHKT trung hạn 2025-2027 và xây dựng KHKT trung hạn 2026-2028. Đối với một số nhiệm vụ kiểm toán thực hiện hàng năm/định kỳ (ngoài các nội dung thực hiện kiểm toán hàng năm/định kỳ theo quy định đối với NHNN và NHCSXH): - Kiểm toán việc xử lý bù giá của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam trong bao tiêu sản phẩm của Dự án liên hợp lọc hóa dầu Nghi Sơn theo Nghị quyết số 42/2021/QH15 (KTNN chuyên ngành VI tiếp tục thực hiện, đề xuất phương án tổ chức kiểm toán). - Kiểm toán việc giao dự toán, quản lý, sử dụng và quyết toán chi phí quản lý bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp tại Bảo hiểm xã hội Việt Nam theo Nghị quyết số 09/2021/UBTVQH15 (KTNN chuyên ngành VII tiếp tục thực hiện, đề xuất phương án tổ chức kiểm toán). - Kiểm toán 04 dự án (dự án Xây dựng Bảo tàng Đảng Cộng sản Việt Nam; dự án Chuyển đổi số trong cơ quan Đảng; dự án cải tạo, nâng cấp và xây mới Khu nhà khách Hồ Tây; dự án cải tạo, sửa chữa, nâng cấp, xây mới Trụ sở cơ quan Chủ tịch nước) theo Thông báo số 174-TB/VPTW ngày 23/4/2025 của Văn phòng Trung ương Đảng (KTNN chuyên ngành Ib tiếp tục thực hiện, đề xuất phương án tổ chức kiểm toán). Đảm bảo kết thúc các cuộc kiểm toán trước ngày 31/10/2026 Các KTNN chuyên ngành, khu vực căn cứ Nghị quyết số 207/2025/QH15 ngày 24/6/2025 của Quốc hội về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2026 để nghiên cứu, đề xuất các nhiệm vụ kiểm toán làm cơ sở cung cấp thông tin cho Quốc hội khi có yêu cầu. Đối với nhiệm vụ kiểm toán các dự án PPP: Các KTNN chuyên ngành, khu vực chủ động dự phòng nhân sự để thực hiện các kiểm toán khi có đề nghị theo quy định của Luật PPP và Luật số 57/2024/QH15 ngày 29/11/2024 Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật quy hoạch, Luật đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật đấu thầu. Đối với kiểm toán ngân sách địa phương và kiểm toán báo cáo quyết toán NSĐP: mỗi KTNN khu vực chỉ lựa chọn không quá 02 địa phương để tổ chức thực hiện các cuộc kiểm toán NSĐP. Tập trung kiểm toán báo cáo quyết toán NSĐP các địa phương thuộc phạm vi quản lý đảm bảo hoàn thành để tổ chức xét duyệt BCKT cấp ngành trước ngày 20/6/2026. Đối với kiểm toán báo cáo quyết toán của các bộ, cơ quan trung ương: Các đơn vị gồm KTNN chuyên ngành Ia, Ib, II, III thực hiện kiểm toán báo cáo quyết toán của các bộ, cơ quan trung ương đảm bảo hoàn thành để tổ chức xét duyệt BCKT cấp ngành trước ngày 01/8/2026; Vụ Tổng hợp chủ trì, phối hợp với các đơn vị trực thuộc thực hiện cuộc kiểm toán quyết toán NSNN hoàn thành trước ngày 20/8/2026 và phát hành BCKT chậm nhất ngày 20/9/2026 để báo cáo Quốc hội xem xét, phê chuẩn quyết toán NSNN. Các đơn vị lựa chọn các chuyên đề kiểm toán gắn với việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công tại các đơn vị và đáp ứng yêu cầu phục vụ hoạt động giám sát, quyết định các vấn đề quan trọng của HĐND các cấp và các vấn đề thuộc phạm vi quản lý của đơn vị. Về lựa chọn các dự án đầu tư kiểm toán (bao gồm cả việc lựa chọn dự án kiểm toán chi tiết khi kiểm toán ngân sách bộ ngành, địa phương, kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp): Các dự án lựa chọn kiểm toán phải được thu thập đầy đủ thông tin về quyết định đầu tư, chủ đầu tư, nguồn vốn đầu tư, tình hình thực hiện dự án và tình hình thanh tra, kiểm toán dự án để tránh chồng chéo giữa KTNN chuyên ngành, khu vực, các đơn vị thanh tra và đảm bảo khả năng tổ chức thực hiện. Về lựa chọn các dự án đầu tư của KTNN chuyên ngành IV, V: Trong thời gian chờ chỉnh sửa các tiêu chí, nguyên tắc phân giao nhiệm vụ kiểm toán đối với các dự án đầu tư xây dựng công trình tại Công văn số 611/KTNN-TH ngày 14/6/2021, KTNN chuyên ngành IV, V đề xuất các dự án để thực hiện kiểm toán trong năm 2026, trên cơ sở đó Vụ Tổng hợp sẽ tham mưu Lãnh đạo KTNN xem xét, quyết định, cân đối các nhiệm vụ kiểm toán cho phù hợp. Về đầu mối kiểm toán chi tiết trong các cuộc kiểm toán ngân sách bộ, cơ quan trung ương, địa phương: (i) Việc lựa chọn đầu mối kiểm toán chi tiết phải tuân thủ theo nguyên tắc, tiêu chí xác định theo hướng dẫn tại Công văn số 299/KTNN-TH ngày 27/3/2025 của Tổng Kiểm toán nhà nước. (ii) Đối với các cuộc kiểm toán Ngân sách địa phương: Các KTNN khu vực đảm bảo lựa chọn tối thiếu 30% số xã thuộc tỉnh, thành phố để kiểm toán. Trường hợp không đạt tỷ lệ tối thiểu 30% số xã, KTNN khu vực thuyết minh rõ nguyên nhân, báo cáo Lãnh đạo KTNN phụ trách xem xét, quyết định. (iii) Không tổ chức kiểm toán chi tiết các Tập đoàn, Tổng công ty do Bộ, cơ quan trung ương, địa phương là đại diện chủ sở hữu trong cuộc kiểm toán ngân sách bộ, cơ quan trung ương, ngân sách địa phương.   Đối với các chuyên đề lựa chọn kiểm toán các đơn vị cần nêu rõ mục tiêu, phạm vi, nội dung chính; đầu mối dự kiến kiểm toán, thuyết minh cơ sở lựa chọn chủ đề, đầu mối kiểm toán. Không tổ chức kiểm toán lồng ghép các nhiệm vụ kiểm toán chuyên đề với kiểm toán BCQT NSĐP để tập trung nhân lực cho các cuộc kiểm toán BCQT NSĐP. Các đơn vị cân đối nhân lực, thời gian để đảm bảo thực hiện các cuộc kiểm toán thuộc KHKT năm 2026 kết thúc trước ngày 31/10/2026 và phát hành Báo cáo kiểm toán trước ngày 31/12/2026 (trừ các cuộc kiểm toán bổ sung).   Đối với KHKT trung hạn 2026-2028, KTNN dự kiến tăng hàng năm số lượng các cuộc kiểm toán chuyên đề, hoạt động, môi trường, công nghệ thông tin; đảm bảo kiểm toán 100% báo cáo quyết toán ngân sách bộ, cơ quan trung ương, địa phương; về số lượng các cuộc kiểm toán ngân sách địa phương, dự án đầu tư, doanh nghiệp và các tổ chức tài chính ngân hàng, cuộc kiểm toán trong lĩnh vực an ninh, quốc phòng cơ bản duy trì ổn định so với các năm trước, chỉ tăng đối với các nhiệm vụ kiểm toán ưu tiên theo mục tiêu Chiến lược. Trong đó: - Về kiểm toán ngân sách: Kiểm toán báo cáo quyết toán ngân sách hàng năm của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương là 100%. - Kiểm toán chuyên đề, hoạt động, môi trường, CNTT đạt tối thiểu 30% tổng số cuộc kiểm toán năm 2026, 33% năm 2027 và 36% năm 2028.   Hà Linh