(kiemtoannn.gov.vn) - Ngày 16/4/2015, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) ban hành Hướng dẫn xây dựng nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH&CN) các cấp năm 2016, trong đó đề ra yêu cầu, định hướng chung và các nhiệm vụ trọng tâm, cụ thể đối với công tác nghiên cứu KH&CN của toàn ngành trong năm 2016.
Quang cảnh một buổi nghiệm thu đề tài nghiên cứu khoa học cấp Bộ của KTNN
Công tác nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH-CN) có vai trò hết sức quan trọng trong sự phát triển toàn diện và bền vững của mỗi một quốc gia. Bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng ta xác định cùng với giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Điều này một lần nữa được khẳng định tại Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành TƯ Đảng, khóa XI với việc ban hành Nghị quyết số 20-NQ/TW về phát triển KH&CN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, trong đó nhấn mạnh “Phát triển và ứng dụng khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc; là một nội dung cần được ưu tiên tập trung đầu tư trước một bước trong hoạt động của các ngành, các cấp.”
Quán triệt tinh thần của Nghị quyết số 20-NQ/TW, cũng như thẳng thắn nhìn nhận thực trạng và những hạn chế trong công tác nghiên cứu KH&CN của toàn ngành, trong những năm qua, KTNN đã đặc biệt chú trọng việc đổi mới, xây dựng định hướng công tác nghiên cứu KH&CN của ngành theo hướng nâng cao tính ứng dụng, đồng thời bám sát, phục vụ nhu cầu thực tiễn hoạt động kiểm toán. Hàng năm, KTNN đều xây dựng các văn bản hướng dẫn nhiệm vụ nghiên cứu KH&CN, qua đó có những yêu cầu, định hướng công tác này trong toàn ngành một cách cụ thể, trọng tâm. Năm 2016 được xác định là năm bản lề thực hiện Kế hoạch chiến lược của KTNN giai đoạn 2013-2017, là giai đoạn KTNN tập trung nghiên cứu, xây dựng Kế hoạch chiến lược 3 năm cuối của Chiến lược phát triển KTNN 2010-2020. Để thực hiện tốt kế hoạch công tác của ngành, Hướng dẫn xây dựng nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH&CN) các cấp năm 2016 đã yêu cầu các nhiệm vụ nghiên cứu KH&CN đề xuất phải là những vấn đề có tính cấp thiết, phục vụ cho việc thực hiện các nhiệm vụ của ngành và thực hiện chức năng, nhiệm vụ của từng đơn vị, có tính khả thi cao. Đặc biệt, các đề tài nghiên cứu phải có được sản phẩm nghiên cứu, phạm vi và địa chỉ ứng dụng cụ thể, như: cẩm nang (sổ tay), văn bản hướng dẫn kiểm toán đối với từng lĩnh vực.
Một trong những định hướng chung về công tác KH&CN trong năm 2016 được KTNN xác định là: các đề xuất nhiệm vụ KH&CN cần xuất phát và phục vụ nhu cầu thực tiễn hoạt động kiểm toán, giải quyết các vấn đề lý luận đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của ngành và của từng đơn vị trong thời gian tới; bám sát và giải quyết trực tiếp những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn hoạt động kiểm toán và các lĩnh vực hoạt động của ngành, phục vụ các mục tiêu mang tính lâu dài, chiến lược; chủ đề, nội dung của các đề xuất nhiệm vụ KH&CN phải gắn với yêu cầu sửa đổi và thực hiện Luật KTNN sửa đổi, quá trình triển khai thực hiện Chiến lược phát triển KTNN đến năm 2020, Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược phát triển KTNN, Kế hoạch Chiến lược 2013-2017.
Trên cơ sở các yêu cầu và định hướng cơ bản trên, KTNN đã xác định những nhiệm vụ trọng tâm của của công tác nghiên cứu KH&CN của ngành trong năm 2016 theo các lĩnh vực chính:
Đối với những vấn đề chung về KTNN, công tác nghiên cứu KH&CN phải góp phần vào việc đồng bộ hóa hệ thống pháp luật liên quan đến địa vị pháp lý của KTNN và hoàn thiện các văn bản hướng dẫn thực hiện Luật KTNN sửa đổi. Bên cạnh đó, các đề tài nghiên cứu cũng cần tập trung không ngừng gia tăng giá trị của KTNN thông qua khẳng định vai trò của KTNN đối với các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế và những vấn đề được xã hội quan tâm, như phòng, chống tham nhũng; phòng, chống rửa tiền; đảm bảo tính bền vững của các chính sách, phân tích chính sách vĩ mô thông qua kết quả kiểm toán…
Đối với lĩnh vực kiểm toán và kiểm soát chất lượng kiểm toán, công tác nghiên cứu KH&CN cần tập trung vào những vấn đề mới về kiểm toán, phát triển các loại hình kiểm toán, đặc biệt là kiểm toán hoạt động, kiểm toán môi trường; xây dựng hệ thống tiêu chí, tiêu chuẩn đánh giá tính kinh tế, hiệu lực và hiệu quả trong kiểm toán hoạt động đối với một số đối tượng, lĩnh vực kiểm toán cụ thể; hoàn thiện hệ thống chuẩn mực kiểm toán và hướng dẫn chuẩn mực kiểm toán, các phương pháp, nghiệp vụ kiểm toán, nghiên cứu, tham khảo các phương pháp kiểm toán, chuẩn mực kiểm toán của INTOSAI, ASOSAI và đề xuất khả năng ứng dụng cho KTNN Việt Nam.
Đối với lĩnh vực đào tạo, bồi dưỡng công chức, tập trung xây dựng và hoàn thiện các chương trình, tài liệu giảng dạy cho từng nhóm đối tượng đào tạo, bồi dưỡng theo Kế hoạch đào tạo trung hạn 2014-2017; đổi mới công tác quản lý đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với các văn bản quy định của Nhà nước và KTNN.
Công nghệ thông tin là một lĩnh vực có vai trò then chốt trong việc tạo nên những bước đột phá mới trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động của KTNN. Chính vì vậy, các nhiệm vụ nghiên cứu KH&CN của lĩnh vực này cần tập trung nghiên cứu, phát triển các công cụ, phần mềm, ứng dụng CNTT nhằm hỗ trợ và nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm toán và công tác quản lý hoạt động kiểm toán, theo dõi tiến độ kiểm toán, kiểm soát chất lượng kiểm toán và duy trì đạo đức nghề nghiệp của kiểm toán viên; tổng hợp kết quả kiểm toán, xây dựng bộ cơ sở dữ liệu về đối tượng kiểm toán.
Đối với các lĩnh vực khác, công tác nghiên cứu KH&CN cần tập trung vào những vấn đề cấp thiết nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả thực hiện nhiệm vụ của đơn vị; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính của KTNN.
Để cụ thể hóa được các nội dung trên vào từng đề tài nghiên cứu phục vụ cho việc thực hiện các nhiệm vụ chung của toàn ngành cũng như các nhiệm vụ cụ thể của từng đơn vị, vấn đề đặt ra là mỗi tập thể, cá nhân chủ trì, các thành viên nghiên cứu phải có đủ trình độ, năng lực thực hiện và điều kiện tổ chức nghiên cứu nhằm đảm bảo chất lượng của mỗi công trình nghiên cứu.
Là một cơ quan với vai trò, chức năng đã được Hiến định, KTNN cần không ngừng cải thiện, đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động kiểm toán nhằm phục vụ tốt việc kiểm tra, giám sát của Nhà nước trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công. Để làm được điều đó, KTNN phải hết sức chú trọng phát triển và nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu KH-CN, bám sát yêu cầu thực tiễn, phục vụ tốt các mục tiêu chiến lược phát triển của ngành. Chính vì vậy, các cá nhân, tập thể, đơn vị của KTNN cần phát huy tối đa vai trò trong việc đổi mới công tác nghiên cứu KH&CN một cách toàn diện để những sản phẩm nghiên cứu từ tinh hoa trí tuệ của ngành thực sự đi vào thực tiễn, góp phần thiết thực vào sự phát triển vững mạnh của KTNN./.
Lê Mạnh Cường