Trong 2 ngày 13-14/12/2011, tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA) và Hiệp hội kế toán viên công chứng Australia (ICAA) đã phối hợp tổ chức hai buổi hội thảo có cùng chủ đề: "Lợi ích của kiểm toán độc lập và báo cáo kiểm toán có chất lượng". Đây là sự kiện có nội dung rất ý nghĩa trước khi Luật Kiểm toán độc lập có hiệu lực thi hành vào 01/01/2012. Đến dự hội thảo có đại diện các cơ quan của Bộ Tài chính: Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, Vụ Chế độ Kế toán và Kiểm toán; đại diện các công ty niêm yết, công ty đại chúng và chủ phần hùn các doanh nghiệp kiểm toán... Ông Trần Văn Tá - Chủ tịch VACPA chủ trì Hội thảo. Đại diện cho ICAA, ông Bill Palmer - Giám đốc khu vực châu Á của ICAA đã đến dự, tham luận và toạ đàm về các vấn đề cử toạ quan tâm.
Nhằm giúp các đơn vị được kiểm toán hiểu đầy đủ hơn về lợi ích của kiểm toán độc lập, mối quan hệ giữa đơn vị được kiểm toán với doanh nghiệp kiểm toán, kiểm toán viên và các bên có liên quan, Hội thảo đã tập trung thảo luận và toạ đàm về lợi ích của kiểm toán độc lập, những vấn đề về lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán và kiểm toán viên, sự phối hợp các bên, trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước và các hiệp hội nghề nghiệp... Góp phần làm rõ những vấn đề trên, ông Bùi Văn Mai - Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng Thư ký VACPA, đã tham luận với chủ đề: Lợi ích của kiểm toán độc lập, vai trò và trách nhiệm của các bên; ông Bill Palmer (ICAA) có tham luận: "Các nhân tố tác động tới chất lượng kiểm toán"; bà Trần Thuý Ngọc - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Deloitte Việt Nam tham luận với chủ đề: "Đơn vị được kiểm toán cần phối hợp với kiểm toán viên như thế nào để đảm bảo chất lượng kiểm toán".
Thông qua các tham luận và toạ đàm đối thoại trực tiếp, nhiều vấn đề đáng quan tâm đã được đề cập, làm rõ. Trước hết, từ năm 2012, ngoài công ty đại chúng, công ty niêm yết như hiện nay sẽ có thêm nhiều doanh nghiệp buộc phải thuê kiểm toán độc lập để kiểm toán báo cáo tài chính. Thứ hai, điều kiện thành lập doanh nghiệp hành nghề kiểm toán cũng được quy định chặt hơn; ít nhất phải có 5 người có chứng chỉ hành nghề kiểm toán mới đủ điều kiện thành lập công ty kiểm toán, với vốn điều lệ được quy định từ 5 tỉ đồng trở lên. Bên cạnh đó, Luật Kiểm toán độc lập cũng quy định nghĩa vụ quan trọng và đầu tiên của đơn vị được kiểm toán là cung cấp đầy đủ, chính xác, trung thực, kịp thời, khách quan thông tin, tài liệu cần thiết theo yêu cầu của kiểm toán viên và chịu trách nhiệm về tài liệu đã cung cấp.
Theo VACPA, tại Việt Nam hiện có 170 công ty kiểm toán, trong đó có trên 10 công ty lớn, với 4 công ty quốc tế là KPMG, Deloitte Touche Tohmatsu, PricewaterhouseCoopers, Ernst&Young. Số liệu thống kê thị trường kiểm toán trong nước hàng năm cho thấy, bốn công ty quốc tế hàng đầu nói trên chiếm đến 70% thị phần, 20 công ty trong nước chiếm khoảng 20% thị phần, số lượng lớn các công ty còn lại chỉ chiếm khoảng 10% thị phần.
Phát biểu kết thúc Hội thảo, ông Trần Văn Tá - Chủ tịch VACPA khẳng định Hội thảo đã đạt được các mục tiêu, yêu cầu đặt ra. Đó là: Giúp các bên liên quan nhận thức đúng và rõ thêm về lợi ích của kiểm toán độc lập và nâng cao chất lượng của báo cáo tài chính; bàn về các nhân tố, đối tượng tham gia xây dựng báo cáo tài chính, việc tổ chức, hình thành báo cáo kiểm toán; các nhân tố, đối tượng tham gia quá trình này có tác động như thế nào đối với báo cáo kiểm toán; các giải pháp để tiếp tục không ngừng nâng cao chất lượng đối với cả báo cáo tài chính và báo cáo kiểm toán./.
ĐC