(Tòa thẩm kế Hà Lan – NCA) - Ngày 17/6/2021 đã phát hành Báo cáo kiểm toán với kết luận “Chính phủ đã không thực hiện các biện pháp bảo vệ đầy đủ các tầng chứa nước uống để có thể chống lại các rủi ro địa nhiệt”. NCA cho rằng, đã không có sự điều phối các hoạt động dưới lòng đất nhằm khai thác nước uống và sản xuất năng lượng địa nhiệt khiến các hoạt động này có thể gây tác động, rủi ro trái ngược nhau.
Khoảng 60% nước uống của Hà Lan là nước ngọt được bơm lên từ độ sâu 20 đến 300 mét. Các nguồn dự trữ nước uống thậm chí còn nằm sâu hơn, từ 200 đến 700 mét. Năng lượng địa nhiệt được tiếp cận ở mức độ sâu hơn từ các thành tạo đá ở độ sâu 2-3 km, trong đó rất nhiều nước muối nóng ở từ 60-90˚C được bơm vào. Việc khoan qua các lớp đá để tiếp cận năng lượng địa nhiệt gây nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng nước uống. Đường ống địa nhiệt dễ bị rỉ sét. Nước được bơm lên từ sâu dưới lòng đất không chỉ nóng và mặn mà còn chứa các chất hóa học (một số trường hợp xảy ra tự nhiên, một số khác được thêm vào để chống ăn mòn). Nếu sự ăn mòn làm suy yếu hoặc tạo ra một lỗ trên đường ống, nước muối có thể rò rỉ vào các tầng chứa nước ngọt cung cấp nước uống. Ngoài ra, các kỹ sư phải khoan qua các thành tạo đá ngầm để xây dựng hệ thống địa nhiệt. Nếu các đường ống không được bịt kín đúng cách, các chất ô nhiễm nước ngầm có thể ngấm vào các tầng chứa nước uống. Đây là một rủi ro thực sự. Tuy nhiên, phạm vi bao phủ của mạng lưới quan trắc của các cơ quan giám sát nước ngầm, bao gồm các tỉnh, thành phố, công ty nước uống và cơ quan quản lý nước chưa đủ lớn để ghi nhận ô nhiễm nước ngầm gần giếng địa nhiệt. Chủ sở hữu của các hệ thống địa nhiệt thường được yêu cầu khoan các giếng giám sát, nhưng không sâu hơn 5 mét và được thiết kế để phát hiện rò rỉ kể từ độ sâu đó của hệ thống.
Cơ quan Giám sát Nhà nước về Mỏ đã phát hiện nhiều ăn mòn trong các đường ống địa nhiệt. Vào năm 2020, ba giếng đã dừng hoạt động trong một thời gian dài do có khả năng bị rò rỉ. Người giám sát coi nguy cơ nước mặn làm ô nhiễm nước ngọt là “đáng kể”. NCA cho rằng các rủi ro đối với các tầng chứa nước uống dưới đất cần được xem xét cẩn thận trước khi cấp giấy phép địa nhiệt và Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Chính sách khí hậu (EZK, chịu trách nhiệm về năng lượng địa nhiệt) và Bộ trưởng Bộ Cơ sở hạ tầng và Quản lý nước (I&W, chịu trách nhiệm về nước) cần chủ động đưa ra các quy định pháp lý cần thiết để cân bằng lợi ích của hoạt động địa nhiệt và khai thác nước uống nhằm làm rõ và đánh giá lợi ích của hai hoạt động này, đặc biệt là trước tham vọng mở rộng nhanh chóng sản xuất địa nhiệt.
Phản hồi trước báo cáo và kiến nghị kiểm toán của NCA, các bộ trưởng và thư ký Nhà nước tại EZK và I&W cho biết họ nhận thấy sự cần thiết phải điều chỉnh chính sách địa nhiệt và đang nỗ lực thực hiện nhưng không nhận ra sự xung đột lợi ích của sản xuất địa nhiệt và cung cấp nước sạch. NCA cho biết các Bộ trưởng không hiểu đầy đủ về tính cấp thiết của vấn đề và tầm quan trọng của việc phối hợp tập trung, hiệu quả hơn.
Hà Lan đã sản xuất năng lượng địa nhiệt từ năm 2007. Đến năm 2020 đã khoan được khoảng 22 giếng, chủ yếu ở các khu vực trồng trọt. Tham vọng của Chính phủ là nhanh chóng mở rộng quy mô sử dụng năng lượng địa nhiệt. Trong việc tìm kiếm các vị trí mới phù hợp, các khu đô thị đang trở nên hấp dẫn hơn. Giếng đầu tiên ở một thành phố lớn, The Hague, đã được khoan trong năm nay./.
Bản tin quốc tế của KTNN số 104 ngày 30/6/2021