Mới đây, một cuộc kiểm toán tình hình hoạt động của Cơ quan Đầu tư Guyana (GO-Invest) do Hãng kiểm toán Nigel Hinds Financial Services tiến hành đã tiết lộ nhiều vi phạm tài chính gây thất thoát ngân sách nghiêm trọng. Báo cáo cũng chỉ ra nhiều sai phạm khác trong quản lý ngân sách, nhân sự… tại cơ quan này.
Nhiều sai phạm không hề bị xử lý
Báo cáo kiểm toán trích dẫn trường hợp Công ty Cổ phần Phát triển lâm nghiệp quốc tế Bai Shan Lin đã nhận được thỏa thuận đầu tư đầu tiên vào tháng 02/2007, ngoài ra từ năm 2007 đến năm 2011 không hề có quyết định nào cho phép Công ty được hưởng thêm đặc quyền, đặc lợi từ Tổng cục Thuế Guyana (GRA) hay GO-Invest.
Tuy nhiên, Bai Shan Lin đã được giải ngân nhiều khoản tiền bất hợp lý, vượt mức theo quy định tới 1,8 tỷ USD (giai đoạn 2012-2015) và không tiến hành xây dựng, vận hành nhà máy chế biến gỗ theo cam kết trước đó.
Một trường hợp khác là Công ty Cổ phần liên doanh Vaitarna đã nhận được 217 triệu USD từ năm 2011 đến 2014 nhưng cũng không thực hiện thỏa thuận đầu tư xây dựng cơ sở chế biến gỗ tại vùng Potaro Siparuni, điều đáng nói những vi phạm của công ty này cũng không bị xử lý.
Công ty Sản xuất gỗ nhiệt đới Diamond và Công ty Đóng tàu Zhonghao Inc. cũng được nhận những khoản giải ngân lớn từ ngân sách đầu tư của Go-Invest, tuy nhiên không có đơn vị nào “hành động” để mang lại lợi ích cho đất nước và nhân dân Guyana như những cam kết của họ lúc ban đầu nhằm giành được những khoản giải ngân vô cùng lớn.
Cả GO-Invest và GRA đều không thể đưa ra bất kỳ thông tin nào về việc Bai Shan Lin cũng như các nhà đầu tư khác được hưởng đặc quyền ra sao, đây chính là hậu quả của sự quản lý, giám sát quá lỏng lẻo, tắc trách của lãnh đạo tiền nhiệm tại cơ quan này.
Giám đốc điều hành đương nhiệm của GO-Invest Owen Verwey tỏ ra rất bất bình khi những công ty như Bai Shan Lin đã khiến người dân Guyana phải chờ đợi tới hơn 10 năm vẫn chưa có được một nhà máy chế biến gỗ. Trong khi đó, tài nguyên rừng của quốc gia này đang bị tàn phá, khai thác vô cùng bừa bãi, lãng phí. Ông Verwey cũng bày tỏ quyết tâm sẽ cùng GO-Invest chống lại những hành vi phạm pháp, chiếm dụng tài sản, ngân sách quốc gia như trên.
Nhiều vấn đề khác cũng bị lên án
Báo cáo cũng chỉ trích GO-Invest không có một chính sách rõ ràng nào quy định các mức lương, thưởng, trợ cấp cho nhân viên cơ quan. Giám đốc điều hành cơ quan này đã tự ý và tùy hứng đưa ra các mức lương, thưởng cũng như quy trình trả lương cho nhân viên; cũng ngang nhiên lạm dụng quyền hạn của mình khi tự ý thực hiện một số giao dịch thanh toán. Theo quy định, Giám đốc điều hành cơ quan không được hưởng tiền lương hoặc các khoản trợ cấp khác từ ngân sách của GO-Invest bởi ông đã được nhận lương từ Ngân hàng Hợp tác quốc gia Guyana. Tuy nhiên, vào ngày 31/7/2015, Giám đốc tiền nhiệm đã lấy một khoản ông cho là “khoản vay cá nhân” từ GO-Invest lên đến 3,3 triệu USD mà không có sự đồng ý của Hội đồng quản trị cơ quan. Ông này còn tự ý chi ngân sách để trả lương cho một số đối tượng không phải là nhân viên của cơ quan.
Báo cáo cũng lên án cơ quan này đã coi thường và không tuân theo Đạo luật Đấu thầu quốc gia năm 2003 để lãnh đạo dễ dàng thông qua các giao dịch mua sắm mà không tiến hành đấu thầu công khai hay báo giá cụ thể. Các giao dịch mua sắm của GO-Invest cũng không được ghi chép lại. Các hoạt động kế toán liên quan đến việc xử lý các giao dịch thanh toán của cơ quan cũng như công tác kiểm soát nội bộ không được ghi chép đầy đủ hay lưu vào hệ thống máy tính. Hậu quả là nhiều giao dịch mua sắm không được theo dõi, quản lý sát sao.
Đặc biệt, tại GO-Invest, chỉ Giám đốc điều hành và kế toán được đảm nhận nhiệm vụ quản lý nguồn nhân lực. Nhân viên của các phòng ban phụ trách như cán bộ hành chính, nhân sự hầu như không được tham gia ý kiến hay có quyết định gì trong quá trình tuyển dụng và tuyển chọn nhân sự.
Sau khi những phát hiện nghiêm trọng trên bị lên án thông qua Báo cáo kiểm toán, Bộ trưởng Bộ Tài chính Guyana đã trực tiếp xem xét báo cáo kỹ lưỡng hơn nhằm sớm đưa ra những hình phạt thích đáng cho những hành vi sai phạm kể trên.
(Theo Kaieteurnews và Gina.gov)(Báo Kiểm toán số 20/2017)