Thuốc lá ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng
Nếu phân chia theo nhóm tuổi thì nhóm có độ tuổi từ 41 - 60 tuổi chiếm tỷ lệ hút thuốc cao, chiếm 29,07%. Về địa điểm, người sử dụng thuốc lá có thói quen hút thuốc lá tại nhà và nơi công cộng. Cụ thể, tỷ lệ hút thuốc lá tại nhà hàng, quán ăn là 86,36%; tại quán cà phê giải khát là 91,06%; trên phương tiện giao thông công cộng là 29,21%.
Về đối tượng, các đối tượng hút thuốc thường là lái xe, lao động tự do, người nông dân và một bộ phận cán bộ công chức, viên chức, người lao động… Theo Sở Y tế Gia Lai, ý thức về tác hại của thuốc lá, không hút thuốc lá ở nơi công cộng của người dân vẫn chưa triệt để, đặc biệt là trong dân cư.
Vì vậy, việc đẩy mạnh chia sẻ kinh nghiệm, có thêm các giải pháp triển khai công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá một cách hiệu quả là mục tiêu hướng tới của tỉnh Gia Lai trong những năm qua. Mong muốn của địa phương là mỗi người dân có thêm kiến thức, kinh nghiệm và nâng cao ý thức, trách nhiệm trong triển khai công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá tại cơ quan, đơn vị và trong đời sống sinh hoạt hàng ngày.
Những nội dung tuyên truyền, chia sẻ tại các hội thảo thường tập trung vào kết quả nghiên cứu về tác hại của thuốc lá điện tử, kết quả nghiên cứu liên quan giữa thuốc lá với một số loại bệnh; kết quả nghiên cứu thực trạng sử dụng thuốc lá tại Việt Nam và tình hình thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá trên cả nước và tại địa bàn tỉnh Gia Lai; thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá; thuốc lá và ảnh hưởng đến sức khoẻ cộng đồng…
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra các ca tử vong trên toàn thế giới và nó cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh về phổi trên thế giới hiện nay, điển hình là ung thư phổi và bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, bệnh béo phì, bệnh Alzheimer.
Mỗi năm, thuốc lá cướp đi sinh mạng của gần 6 triệu người, trong đó có hơn 5 triệu người đang và đã từng hút thuốc, hơn 600 nghìn người không hút thuốc nhưng bị tiếp xúc thụ động với khói thuốc của người khác. Số người chết vì thuốc lá nhiều hơn tổng số người chết vì HIV⁄AIDS, lao phổi và sốt rét cộng lại.
Ở Việt Nam, các bệnh liên quan đến thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, khoảng 40.000 ca tử vong mỗi năm. Nếu không có can thiệp khẩn cấp, ước tính số tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá mỗi năm sẽ tăng lên thành 70.000 người vào năm 2030.
Xây dựng môi trường không khói thuốc
Việt Nam cũng là một trong những nước có tỷ lệ nam giới hút thuốc lá cao nhất thế giới với 47,4% nam giới trưởng thành hút thuốc, tỷ lệ nữ giới hút thuốc thấp hơn, chỉ chiếm 1,4% nữ giới trưởng thành. So sánh tỷ lệ chung này của cả nước với tỉnh Gia Lai cho thấy, tỷ lệ cũng khá tương đồng, nhất là tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới. Để giảm thiểu nguy cơ bị ảnh hưởng bởi tác hại của thuốc lá, tại tỉnh Gia Lai, Chương trình phòng, chống tác hại thuốc lá đã được triển khai từ năm 2015, đến nay đã thu được những kết quả nhất định.
Hàng năm, tỉnh đã xây dựng kế hoạch hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá, chỉ đạo các sở, ban ngành, địa phương tổ chức thực hiện nhằm mục tiêu tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến rộng rãi về tác hại của thuốc lá, lợi ích của môi trường không khói thuốc, các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và các văn bản hướng dẫn; xây dựng mô hình môi trường không khói thuốc và giám sát, đánh giá tình hình thực hiện các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh; tiếp tục kiện toàn mạng lưới cán bộ phụ trách công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá và nâng cao năng lực của đội ngũ này để triển khai có hiệu quả các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá tại địa phương.
Tỉnh đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 đạt 100% lãnh đạo các cấp tại địa phương hiểu biết về quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá; 98% người dân tại cộng đồng hiểu biết về tác hại của thuốc lá; 75% người dân tại cộng đồng biết về quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá; 100% các ngành/địa phương trong toàn tỉnh có Ban chỉ đạo về phòng, chống tác hại của thuốc lá và ban hành được Kế hoạch về phòng, chống tác hại của thuốc lá; 80% cơ quan hành chính của tỉnh thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc tại nơi làm việc; 100% bệnh viện nói không với khói thuốc lá.
Để thực hiện thành công những mục tiêu đã đề ra, tỉnh đã yêu cầu lãnh đạo các sở, ban ngành, địa phương… triển khai quyết liệt, phối hợp chặt chẽ trong xây dựng và thực hiện kế hoạch phòng, chống tác hại của thuốc lá đối với từng đơn vị. Trong đó, chú ý các giải pháp mang tính khả thi, hiệu quả nhằm thực hiện và đạt được mục tiêu đề ra./.
ĐỨC ANH